Floks wiechowaty

Floks wiechowaty to bylina, która latem i wczesną jesienią ożywia ogród, tworząc duże kolorowe plamy na rabacie. Długo kwitnie i ma wiele odmian. Gatunek Phlox paniculata, nazywany po polsku płomykiem lub floksem wiechowatym, pochodzi z Ameryki Północnej. Na stanowiskach naturalnych dorasta do 1,5 m wysokości, ma purpurowo-różowe kwiaty. Floks wiechowaty ma niezwykle atrakcyjne kwiatostany. Są to duże, gęste, zazwyczaj pachnące baldachogrona, które w większości odmian pojawiają się w lipcu i są ozdobą do sierpnia, września. Aby przedłużyć kwitnienie warto w połowie lata (początek lipca), skrócić kilka roślin o 1/3 wysokości, wtedy kwiatostany wyrosną z pąków umiejscowionych u nasady liści. Roślina będzie niższa, bardziej zwarta, zakwitnie później we wrześniu. Kwiatostany osadzone są na wierzchołkach sztywnych, ulistnionych pędów. Floks wiechowaty tworzy okazałe kępy o wyprostowanym pokroju, wysokości od 50 cm do 120 cm. Wokół floksów roztacza się przyjemny, słodkawy zapach. Rośliny wabią duże ilości owadów błonkoskrzydłych i motyli zwłaszcza nocnych- zawisaki. Łatwo możemy je obserwować, zatrzymujące się przy kwiatach.

Odmiany floksa wiechowatego

W Polsce floks wiechowaty kojarzony jest z  wiejskimi ogródkami. Tymczasem wśród wielu odmian wywodzących się głównie z Niemiec, Wielkiej Brytanii, USA i Holandii jest wiele ciekawostek, które nadają się także do nowoczesnych ogrodów, na tarasy i do skrzynek balkonowych.

Barwnolistne -nowe odmiany floksów wiechowatych, atrakcyjne nie
tylko w porze kwitnienia są mało znane, ale warte polecenia: u ciemno kwitnących odmian np. „Anastasia” liście mają fioletowe przebarwienia, kremowo białą obwódkę ma „Elisabeth”, czy u odmiany „Norah Leigh” liście są szeroko, kremowo obrzeżone, niektóre, szczególnie najwyższe, prawie zupełnie bez chlorofilu. Odmiany barwnolistne floksa wiechowatego rozmnaża się przez podział wczesna wiosną lub ukorzenianie wierzchołkowych części pędów.

Niskie współczesne odmiany floksa wiechowatego m.in. z grupy Adessa, Flame, Peacock i Sweet Summer osiągają najwyżej 50 cm wysokości i z powodzeniem możemy je uprawiać w ozdobnych pojemnikach. Wśród floksów wiechowatych nie brakuje odmian o kwiatach czerwonych np. „Starfire” lub pomarańczowych „Orange Perfection”. Pięknie i długo kwitnące są odmiany floksów o białych kwiatach m.in. „David”, czy „White Admiral”. Dominującą barwą kwiatów u floksa wiechowatego jest róż i jego pochodne, przez lila, fiolet aż do niebieskiego „Blue Boy”. Występują również kwiaty dwubarwne np. jasnoróżowe z bordowym okiem „Bright Eyes” lub z gwiazdką „Peppermint Twist”. Najnowsze odmiany floksa wiechowatego maja kwiaty wielobarwne np. zielono-żółto-różowo-białe „Sherbert Blend”. Do najmniej opatrzonych można z pewnością zaliczyć: „Blue Paradise”- kwiaty w dni pochmurne i rankiem niebieskie, a w słońcu różowiejące; „Goldmine”- o liściach szeroko, żółto obrzeżonych. Niektóre mają również żółte plamy i nacieki lub są zupełnie pozbawione chlorofilu. Kwiaty o barwie biskupiego karminu; „Midnight Feelings”- nie tworzy kwiatostanów, gęsto osadzone brązowe pączki przypominają gałązki iglaka (np. cyprysika groszkowego).

Uprawa floksów wiechowatych

Floksy wiechowate najlepiej uprawiać na żyznej, wilgotnej (nie wysychającej latem), ale przepuszczalnej glebie o odczynie neutralnym. Wymagają stanowisk słonecznych przez większą część dnia. Korzystna jest osłona przed palącym południowym słońcem (przypalone kwiaty brązowieją). Posadzone pod drzewami z którymi rywalizują o wodę i składniki pokarmowe, są wątłe i słabo kwitną. Floksy wiechowate są dość „żarłoczne”, dlatego uprawiając je warto wiosną i jesienią rozsypać wokół kępy warstwę  kompostu, a oprócz tego w kwietniu zasilić nawozem azotowym. Wczesnym latem, kiedy zaczynają kwitnąć możemy zasilić nawozem do roślin kwitnących.

Floks wiechowaty -choroby

Floksy wiechowate są często atakowane są  przez mączniaka prawdziwego. Choroba objawia się białym nalotem na liściach i występuje najczęściej w lata deszczowe. U roślin silnie porażonych dolne liście żółkną i opadają. Jeżeli problem z mączniakiem występuje  co roku już na wiosnę należy wykonać oprysk, kiedy pędy zaczynają wyrastać. Zazwyczaj wcześnie wykonany zabieg dwu lub trzykrotny wystarcza. Mączniak zimuje w żywych częściach rośliny, a na wiosnę chociaż pozornie go nie widać na zielonych pędach- czeka, aby zaatakować w sprzyjających warunkach. Podczas długotrwałej suszy floksy trzeba podlewać. Palące słońce i brak wilgoci w podłożu może powodować zasychanie roślin. W trakcie podlewania nie należy zwilżać roślin, moczenie ich sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.

Przesadzanie floksa wiechowatego

Floksy wiechowate trzeba co kilka lat dzielić i przesadzać, aby obficie kwitły i bujnie się rozrastały. Zabieg ten wykonujemy wiosną lub jesienią. Floksy sadzimy w nowym miejscu, w dołku wypełnionym kompostem. Sadząc je w ogrodzie należy pamiętać, że najładniej prezentują się gdy rosną w grupach po kilka sztuk niż rozrzucone pojedynczo w
różnych miejscach. To kwiaty typowe dla tradycyjnych ogrodów wiejskich. Floksy doskonale pasują do wielu roślin ogrodowych, zarówno do bylin jak i roślin jednorocznych. Możemy je posadzić obok jeżówek, przegorzanów, ostróżek, rudbekii, lilii, kosmosów, kleome, traw ozdobnych itd.  Świetnie wyglądają w aranżacji z innymi kwiatami, dobrze również prezentują się bez żadnego towarzystwa, sadzone w grupach jednokolorowych.

Rozmnażanie floksa wiechowatego

Floksy wiechowate można rozmnażać różnymi sposobami. Najłatwiej jest podzielić starsze rośliny na kilka części. Można to wykonać wiosną w marcu lub jesienią, ale niezbyt późno. Jednak jeśli potrzebujemy więcej nowych roślin, trzeba zrobić sadzonki z wierzchołkowych części pędów (bez kwiatów), pędy pobieramy od kwietnia do września. Ukorzeniają się w mieszance torfu z piaskiem pod przykryciem z folii- proces trwa 6 tygodni. Między grudniem a marcem możemy pobrać sadzonki korzeniowe. W tym celu późną jesienią wykopujemy karpę floksa i przechowujemy ją przysypaną ziemią w chłodnej piwnicy, gdzie temperatura nie spada poniżej zera. Korzenie tniemy na 5-6 cm odcinki i umieszczamy w podłożu. Wiosną przenosimy pojemnik na zewnątrz, ustawiamy w półcieniu. Młode roślinki wyrosną w maju, czerwcu. Nie spotkałam się z  możliwością kupna nasion floksa wiechowatego, ale można zebrać je własnoręcznie jesienią i wysiać zaraz po zbiorze. Wiosną wyrosną młode roślinki, ale floksy bardzo łatwo krzyżują się między sobą, więc rośliny nie powtórzą cech rośliny matecznej.