Goryczki to delikatne, niewysokie, wieloletnie rośliny, które w stanie naturalnym rosną na terenach górskich (Alpy, Karpaty). W ogrodach goryczki sadzi się na skalniakach, rabatach żwirowych, rabatach bylinowych. W Polsce występuje ponad 20 gatunków goryczek, na całym świecie ok. 400. Są też odmiany ogrodowe wyhodowane jako krzyżówki międzygatunkowe.
Uprawa Goryczki
Goryczki to rośliny o niezbyt wygórowanych wymaganiach i łatwe w uprawie. Jedne gatunki doskonale rosną na glebach kwaśnych, podczas gdy inne na glebach zawierających wapń. Nieumiejętny dobór gatunku do posiadanej w ogrodzie gleby powoduje, że goryczki kwasolubne posadzone na podłożu zasadowym rosną słabo, nie kwitną, gdyż wapń blokuje pobieranie składników pokarmowych. Najlepszym nawozem dla goryczek lubiących wapń jest kilkuletni kompost lub obornik. Dla gatunków wymagających kwaśnego podłoża będzie on niedobry (wysokie Ph).
Dla goryczek kwasolubnych można stosować siarczan amonu, azofoskę lub naturalnie rozdrobnioną korę sosnową. Obok goryczek wiosennych (przeważnie wapniolubnych) są także takie, które zakwitają latem i jesienią (przeważnie kwasolubne). Należy
do nich m.in. goryczka chińska (Gentiana sino- ornata). Od września do października możemy się cieszyć lazurowo- niebieskimi lub białymi kwiatami o charakterystycznym kielichowatym kształcie otwierającymi się tylko w słoneczną pogodę. Wiotkie i pokryte igiełkowatymi listkami pędy pokładają się na ziemi. Bardzo łatwo ukorzeniają się tworząc luźne kępki.
Do uprawy tej goryczki potrzebujemy ziemi próchnicznej z dodatkiem torfu i rozdrobnionej gliny, koniecznie kwaśnej. Na powierzchni gleby możemy rozsypać przekompostowaną korę co uniemożliwi nadmiernemu osuszaniu się podłoża. Potrzebują zawsze lekko wilgotnej gleby. Możemy uprawiać ją w sąsiedztwie karłowych różaneczników i innych kwasolubnych roślin, takich jak: pieris, hebe, gaulteria. Niewątpliwie najpiękniejszą wiosenną goryczką nadającą się na skalniaki jest
goryczka bezłodygowa (Gentiana acaulis).
Typowy gatunek rośnie w warunkach naturalnych na kwaśnej glebie. W ogrodach uprawia się przeważnie jego mieszańce z G. dinarica, G. angustifolia, które są bardziej tolerancyjne i dobrze się czują na glebie obojętnej a nawet zasadowej. Podłoże musi być doskonale przepuszczalne i składać się z ziemi liściowej kompostu, drobnego gruzu lub żwirku. Należy zadbać o to, by listki nie stykały się bezpośrednio z ziemią, co uchroni je przed gniciem w mokrych porach roku. Goryczka bezłodygowa lubi słońce, ale nie za bardzo palące. W okresach suszy trzeba ją podlewać i zraszać, bo potrzebuje wilgoci także w powietrzu. Pochodzi z gór, gdzie panują właśnie takie warunki. Kupując goryczkę koniecznie wybieramy egzemplarze z etykietą i nazwą odmiany, a także z kilkoma kwiatami lub wyraźnie uformowanymi pąkami kwiatowymi.
Rozmnażanie goryczki
Goryczki rozmnaża się się głównie przez wysiew nasion do pojemników (zaraz po zbiorze). Nasiona kiełkują na wiosnę, do doniczek przesadzamy je, gdy mają po kilka listków. Goryczki możemy również rozmnażać przez sadzonki (ulistnione rozłogi z zawiązkiem korzeni- goryczka chińska) na wiosnę. Gatunki zimozielone goryczki są odporne na mróz, ale zimą należy je osłonić agrowłókniną przed wysuszającym, mroźnym wiatrem (jeżeli nie ma śniegu).