Rozchodniki – gruboskórne piękności

0
13948
Rozchodniki - gruboskórne piękności

Rozchodniki (Sedum) należą do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). W Polsce można uprawiać kilkadziesiąt gatunków tych roślin. Niektóre z nich występują u nas w stanie dzikim – zarówno na nizinach jak i w górach. Natomiast odmiany o barwnych liściach, czy szczególnie dekoracyjnych kwiatach powstały w wyniku prac hodowców. Rozchodniki posiadają mięsiste liście pokryte grubą skórką  to sprawia (zwane są sukulentami), że potrafią magazynować wodę i przetrwać długie okresy bez deszczu. To główna cecha rozchodników. Kwiaty przeważnie w odcieniach różu w kształcie płaskich baldachów o śr. 10- 20 cm, rozwijają się w zależności od odmiany od lipca do sierpnia. Kwitnienie trwa ponad półtora miesiąca. Zaschnięte owocostany o rdzawobrązowym kolorze zdobią ogród także zimą.

Odmiany rozchodnika

Rozchodniki
Rozchodnik Matrona

U rozchodników często występuje rewersja- odwrócenie mutacji prowadzącej do przywrócenia dawnej formy- co prowadzi do „wyradzania” się odmian. Polecane odmiany rozchodnika okazałego– „Brilant”, stara odmiana znana przed 1 wojną światową. Wyróżnia się jaskraworóżowymi pręcikami i słupkami, często występuje rewersja do formy typowej o kwiatach zabarwionych mniej intensywnie. S. „Matrona” szare liście przybierają barwę bordową, wspaniale kontrastując z bladoróżowymi kwiatami tylko przy dobrym nasłonecznieniu i małej wilgotności.

Drugim przybyszem z Dalekiego Wschodu jest rozchodnik białoróżowy (S. erythrostictum), a w szczególności jego odmiany o pstrych liściach. Znana jest odmiana rozchodnika „Mediovariegatum”. Niestety czasem wykazuje zaburzenia rozwojowe: pojawiają się pędy całkowicie zielone. Rosną silnie, wyrastają wyższe nieusunięte w porę łatwo dominują nad pędami właściwymi. Bardzo ciekawą jest odmiana rozchodnika „Frosty Morn”, jasne, szarozielone liście mają szerokie, kremowe obrzeżenie, podobnie jak u odmiany poprzedniej czasami pojawiają się pędy całkowicie zielone- natychmiast je usuwamy. Wysokie gatunki rozchodników, a szczególnie rozchodnik okazały (Sedum spectabile) towarzyszą ludziom od dawna. Przypisywano im właściwości magiczne, zabierano je migrując przez kontynenty. Rozchodnik okazały (S. spectabile) wyrasta do 30- 50 cm lub więcej w zależności od warunków środowiskowych. Ma grube nierozgałęzione i ulistnione łodygi.

Rozchodniki
Rozchodnik Herbstfreunde

Uprawa rozchodników

Rozchodniki mają niewielkie wymagania uprawowe. Należy je sadzić w miejscu bardzo Rozchodnikisłonecznym. Nie znoszą zacienienia. Podłoże pod uprawę rozchodników powinno być przepuszczalne, ciepłe, suche. Nadmiar wilgoci powoduje, że pędy wyrastają cienkie i wiotkie, łatwo zagniwają. Roślin nie zasilamy wcale lub bardzo rzadko, „głodne” rozchodniki rosną wolniej, ale liście wybarwiają się mocniej, pędy zaś są krótsze, nie wylegają po deszczu. Zjawisko wylegania ma 3 przyczyny:

– niedostatek światła

– nadmiar wody

– nadmiar składników pokarmowych, zwłaszcza azotu.

Jeżeli są spełnione wyżej wymienione warunki, ale rozchodniki nadal mają słabe, wiotki pędy przyczyną może być wiek rośliny. Stare egzemplarze co najmniej kilkuletnie dzielimy na przedwiośniu. Po czym od razu możemy je posadzić we właściwym miejscu na rabacie. Nie potrzebują żadnych zabezpieczeń i dodatkowych starań. Rozchodniki okazały i bladoróżowy nie są atakowane przez szkodniki. Zagrażać im mogą choroby grzybowe. Jest to spowodowane złymi warunkami uprawy (zacienienie rośliny).

Na pędach, które przylegają do wilgotnego podłoża często pojawia się zgnilizna- należy wyściółkować podłoże wokół rozchodników korą lub żwirem. Jeżeli uprawiamy rozchodniki w pojemnikach, pamiętajmy o drenażu na dnie skrzynek. Zabiegiem pielęgnacyjnym może być ogławianie (wykonujemy wiosną, gdy pędy osiągną wysokość 15 cm) , czyli usuwanie wierzchołków pędów. Rozchodnik zyska bardziej zwarty pokrój, a krótkie pędy będą mniej podatne na pokładanie się. Przez cały rok ozdobą będą liście, w zależności od odmiany  szaroniebieskie do rdzawo-bordowych lub biało-zielonych. Nie zaleca się ścinania owocostanów jesienią, ponieważ stanowią one ozdobę zimowego ogrodu. Najlepiej usunąć je gdy tylko zniknie śnieg. Nie można z tym zwlekać zbyt długo, bo rozchodniki bardzo wcześnie rozpoczynają wegetację i po kilku cieplejszych dniach uśpione do tej pory pączki u nasady pędów zaczynają rosnąć. Z powodu późnej pory kwitnienia (w naszych warunkach), rośliny nie rozsiewają się.

Zastosowanie rozchodników

Regularny pokrój rozchodników warto zastosować w geometrycznych założeniach ogrodu. Na rabataRozchodnikich naturalistycznych, natomiast warto sadzić obok nich gatunki o wiotkich pędach lub o strzelistym pokroju, takie jak: szałwie, trytomy, wilczomlecze, trawy (kostrzewy, rozplenice, niskie odmiany miskantów), perowskie. Jeżeli chcemy stworzyć rabatę o ciepłej tonacji kolorystycznej doskonałym towarzystwem dla rozchodników będą jeżówki, niskie gatunki astrów, chryzantemy. To rośliny bardzo odporne na mróz i szczególnie niebezpieczne wysychanie zimą. Dlatego mogą być zastosowane do sadzenia w skrzynkach balkonowych. Bez zmiany podłoża rozchodniki mogą rosnąć nawet kilka lat. Wydłużające się pędy w sierpni będą wabić motyle i trzmiele, amatorów rozchodnikowego nektaru i pyłku.